Op mijn 19de kreeg ik een zoon, die zeer welkom was. Toen hij ongeveer 2 jaar werd kwam er steeds meer opvoeding aan te pas. Iets waar ik door geraakt werd. Hoe moest ik dit gaan doen? Het moederschap maakte bij mij veel los. Ik besefte steeds dieper wat het geweest moet zijn voor mijn moeder maar ook voor mezelf als kind. Omdat ik vastliep en mijn weg als moeder wilde vinden zocht ik hulp. De huisarts stuurde mij door naar een vrijgevestigde psycholoog die hier ervaring mee had en daar hoorde ik voor het eerst dat ik een KOPP-kind ben. Ik was 22 jaar en alle puzzelstukjes vielen daardoor op z’n plek.
Op mijn tenen lopen
Mijn moeder was manisch depressief vanaf dat ik 9 jaar was. Dit maakte dat het bij ons thuis onvoorspelbaar was. Wanneer ik uit school kwam ging ik altijd als eerste na: hoe voelt mama zich? Iets waar ik, door mijn hoog gevoeligheid, heel goed in werd om af te lezen. Mijn hele systeem ging zich steeds meer en meer richten op alles wat buiten mij gebeurde. Om te overleven was dat belangrijk, zodat ik daar goed op in kon spelen.
Het had op veel dingen invloed. Bijvoorbeeld op het wel of niet vertellen dat ik iets had gedaan wat niet goed was gegaan. Soms vertelde ik dat wel tegen mijn vader, maar niet tegen mijn moeder. Ik wist dat ze er op zo’n moment niet mee om kon gaan. Ook werd ik er heel volgzaam van. Alles deed ik om ruzies te vermijden. Alleen…dat lukte mij nooit. Zelfs al deed ik zo mijn best om lief te zijn en te doen wat mama nodig had. Deed ik het niet goed. Ik voelde mij hierdoor al jong steeds falen. Op de fiets naar school bedacht ik met tranen in mijn ogen: Als ik vanmiddag uit school kom, dan zal ik nog beter mijn best doen. En s ’avonds voordat ik naar bed ging en ik dacht terug aan de dag, dan kwam ik tot de conclusie dat het weer mislukt was. Dat ik het niet kon.
De crisisdienst had geen oog voor ons
Op mijn 12e kreeg mijn moeder verkeerde medicatie bij haar medicijnen voor manische depressiviteit. Daardoor ging het toen helemaal mis. Midden in de nacht werd pas echt duidelijk hoeveel onrust er in mijn moeder zat. Ze had dan niet de rust om te slapen. Liep door het huis, hield ons allemaal en zichzelf wakker en maakte dan ruzie. Maar doordat de medicatie niet goed bij elkaar paste, ging het in de nacht helemaal mis. Mijn moeder raakte in een psychose en werd daardoor gevaarlijk voor zichzelf en voor anderen. De crisisdienst kwam bij ons thuis om in te grijpen. Ze zagen ons niet, ze kwamen alleen voor mama.
Niet meer thuis kunnen zijn
Na dit voorval gingen wij, de kinderen, voor de eerste keer uit huis. Gelukkig bij elkaar en bij familie. De eerste keer gingen we naar oma en opa, later gingen wij naar een oom en tante. We kozen ook soms zelf om daar te logeren. Telkens gingen we ook weer terug. Op de momenten dat ik terug naar huis ging dacht ik als kind: ‘Nu zal mama beter zijn en wordt het weer zoals het voor de ziekte was.’ Ik gaf mezelf daardoor heel lang de schuld als het thuis misliep en er weer ruzie ontstond. Die nacht dat we voor het eerst naar oma en opa gingen om te logeren had dus veel impact op mij. We hoorde dat mama te ziek was en dat wij niet thuis konden zijn. Daarna mochten we spullen gaan pakken om mee te nemen. Ik was er van in de war. Van alles wat ik vanuit bed had gehoord. Ik was bang omdat mama zo ziek was en hoe ziek dan wel…dat we niet thuis konden blijven? Ik begreep het niet goed. Hierdoor nam ik verkeerde spullen mee. Dit had diepe gevolgen voor mij. Nog jarenlang had ik last hiervan als ik op vakantie ging. Ik was dan continu bang dat ik dingen zou vergeten en was misselijk en bang van binnen. Dan voelde ik mij hetzelfde als op die avond, omdat ik dat niet goed had verwerkt. Ook had ik mij zo vaak de schuld van alles wat er thuis gebeurde gegeven dat ik mij minderwaardig voelde.
In dienst van anderen leven
Door alles wat er gebeurde ontwikkelde ik de overtuiging: ‘Ik ben niks, ik kan niks en ik zal nooit iets worden.‘ Andere mensen hadden gelijk, wisten het altijd beter en ik deed alles om andere tevreden te stellen. Ik wilde conflicten vermijden en ook zocht ik naar goedkeuring. Ik leefde in het dienst van mensen waar ik van hield. Dit ging zo ver dat ik naast een minderwaardigheidscomplex ook echt mezelf kwijt raakte. Dit alles kwam naar boven bij de psycholoog op mijn 22ste en was niet vreemd als je kijkt naar wat ik had meegemaakt als kind. Hoe ik het had beleefd en ervaren had mij gevormd tot bang en onzeker meisje. Want als mijn moeder zo kon doen tegen mij, terwijl ze van mij hield… wat konden mensen dan wel niet doen die niet van mij hielden?!
De zoektocht naar een nieuwe ik
Ik ontdekte de rol die ik op mij nam, als zondebok en als verzorgende. Langzaam leerde ik dat ik die op nam vanuit angst, vanuit een bepaalde controle die ik wilde ervaren in de situatie. Maar nu ik volwassen ben was dat niet meer nodig. Het werd een zoektocht naar Petrina. Een proces waardoor ik eigenlijk nu nog steeds nieuwe dingen door ontdek terwijl ik bijna 33 ben. Het was bijzonder wat ik in die reis allemaal heb mogen ontdekken en ervaren. Waar ik altijd zwak en min dacht over mezelf, ben ik langzaam gaan ontdekken wat er allemaal in mij schuilt. Waar ik eerst altijd negatief dacht over mezelf, was het risico in dit proces dat ik nu door zou gaan naar de andere kant en daardoor negatief zou gaan denken of voelen richting mijn moeder. Hier was ik mij bewust van. Daarom heb ik dit ook aangegeven in mijn therapie; dat ik het nodig vind dat ik dit proces door wil met respect voor mezelf en voor wat ik heb meegemaakt. Maar tegelijk ook met respect voor mijn ouders. Ik wilde niet dat de pijn die ik had gevoeld nog meer zou stuk maken. Daarmee koos ik voor heling en genezing. Dat was een diep proces in mezelf.
Een eigen praktijk voor KOPP-volwassenen
Mijn hart klopt voor mensen, voor wat ze hebben meegemaakt en ondanks dat toch zichzelf durven te laten zien. De nood die ik voelt voor mensen die het moeilijk hebben gehad in hun jeugd die er soms nog jarenlang mee worstelen. Het resulteerde in mijn interesse in de psychologie. Ik ben de opleiding HBO Toegepaste Psychologie gaan volgen en merkte hoe gelukkig ik ervan werd om er meer over te leren. Het zorgde dat ik mezelf nog beter ging begrijpen en kon helpen. In 2018 ben ik mijn praktijk begonnen, Echt-leven, waarin ik KOPP-volwassenen coach van overleven naar Echt-leven. Hierin is mijn persoonlijke ervaring en mijn studie een mooie combinatie om anderen te kunnen begeleiden. Het is mogelijk om ondanks alles wat je meemaakt toch het leven te leven waarvoor je gemaakt bent. Zo bijzonder vind ik het, als ik bekijk waar ik vandaan gekomen ben, dat ik nu mag zien hoe anderen doorbraken ontvangen in mijn praktijk. Het verwonderd mij en maakt mij dankbaar voor de weg die ik mocht gaan. Juist dat bevestigd zo de slogan van mijn praktijk: ‘Echt-leven waarbij je verleden je toekomst niet bepaalt’. Meer informatie kun je vinden op: www.echt-leven.nl
Vrede met mijn verleden
Ooit was mijn overtuiging: ‘Ik ben niks, ik kan niks en zal nooit iets worden.‘ Totdat ik steeds meer mocht gaan ontdekken dat ik precies goed gemaakt bent voor mijn leven. Dat ik mezelf heb durven te omarmen zoals ik ben, met alles wat ik heb meegemaakt. Vrede heb gevonden, met mijn verleden, mezelf en met mijn moeder. Mijn moeder is in 2018 overleden, na jarenlang psychisch ziek zijn en ook nog een jarenlange strijd tegen kanker. Ik ben dankbaar dat ik een echte moederband met haar heb kunnen vormen en dat we mooie dingen hebben meegemaakt en gedeeld. Die liefde koester ik nu nog en die zal nooit kunnen sterven. Ik ben Petrina Haak, 33 jaar en ik vorm samen met mijn man een samengesteld gezin met 5 kinderen. Doordat ik mijn proces ben doorgegaan, heb gewerkt aan mezelf, mijn trauma’s en mijn manier van omgaan met emoties heb ik verschil gemaakt. Alles wat ik aan mezelf geheeld heb? Dat heb ik geheeld voor mijn moeder en voor mijn kinderen. Vaak gaan KOPP problemen van generatie op generatie. De cirkel is doorbroken. Door liefde voor mezelf, voor mijn leven en voor mijn ouders.
Petrina: “Onthoud dat je meer bent dan het product van je ouders, je bent mens, gemaakt om verschil te maken. Dat kan alleen wanneer jij je eigen leven durft te leven. Ik heb als KOPP-kind mijn kracht gevonden, mijn KOPP-kracht.”